Chương trình máy tính là một trong những khái niệm đặc thù của ngành công nghệ thông tin. Tuy nhiên với những newbie đây vẫn còn là một vấn đề mới lạ. Vậy chương trình máy tính là gì? Chức năng, vai trò của chương trình này như thế nào? Hãy cùng Blog.TopCV tìm hiểu cụ thể hơn về vấn đề này ngay trong bài viết dưới đây.
Tìm hiểu chương trình máy tính là gì?
Chương trình máy tính là gì? chương trình máy tính là một chuỗi câu lệnh máy tính. Đây là tập hợp những thông tin hướng dẫn giúp cho người thực hiện có thể tiến hành thực hiện các nhiệm vụ máy tính.
Chương trình máy tính là yêu cầu đặc biệt quan trọng không thể thiếu bởi phải có chương trình máy tính thì máy tính mới có thể thực hiện được theo ý muốn. Đồng thời thông qua các chương trình lập trình viên mới có thể tạo lệnh máy tính. Các lệnh này sẽ được đặt ở phần trung tâm xử lý.
Mỗi chương trình được thiết lập bởi một ngôn ngữ lập trình khác nhau. Ví dụ như: chương trình máy tính quản lý văn phòng, trình duyệt Web, Safari của hệ điều hành iOs,…
>>> Xem thêm: Ngôn ngữ máy là gì? Cách để học ngôn ngữ máy hiệu quả
Các loại phương thức của chương trình máy tính
Phương thức là một khối mã có thể được gọi từ bất kỳ nơi nào trong chương trình. Phương thức thường được sử dụng để nhóm các lệnh thực hiện một nhiệm vụ cụ thể. Trong chương trình máy tính, sẽ có 2 phương thức như sau:
Phương thức theo chế độ tương tác (Interactive Mode)
Chế độ tương tác (Interactive Mode) là một chế độ lập trình cho phép người dùng nhập và thực thi từng câu lệnh một, nhận được kết quả ngay lập tức sau mỗi câu lệnh. Điều này rất hữu ích cho việc viết và thử nghiệm từng câu lệnh một cách nhanh chóng và dễ dàng.
Ưu điểm của chế độ tương tác:
- Dễ dàng thử nghiệm từng câu lệnh: Người dùng có thể nhập từng câu lệnh và xem kết quả ngay lập tức, giúp họ dễ dàng xác định lỗi và sửa đổi code.
- Tiện lợi cho code ngắn: Chế độ tương tác rất phù hợp cho việc viết code ngắn, đơn giản, không cần thiết lưu trữ lại.
>>> Tìm hiểu ngay: Virus máy tính là gì và dấu hiệu khi máy tính bị virus
Nhược điểm của chế độ tương tác:
- Không phù hợp cho code lớn: Do không lưu trữ code, chế độ tương tác không phù hợp cho việc viết code lớn, phức tạp.
- Không thể tái sử dụng code: Code viết trong chế độ tương tác không được lưu trữ nên không thể tái sử dụng cho những lần sau.
Phương thức theo chế độ hàng loạt (Batch Mode)
Chế độ hàng loạt (Batch Mode) là một chế độ lập trình cho phép người dùng viết và lưu trữ nhiều câu lệnh trong một tệp tin. Sau khi lưu trữ, tệp tin này có thể được thực thi để chạy tất cả các câu lệnh cùng một lúc. Chế độ hàng loạt thường được sử dụng cho các chương trình lớn, phức tạp hoặc cần thiết xử lý một lượng lớn dữ liệu.
Ưu điểm của chế độ hàng loạt:
- Phù hợp cho code lớn: Chế độ hàng loạt cho phép lưu trữ và thực thi nhiều câu lệnh cùng một lúc, rất hữu ích cho việc viết code lớn, phức tạp.
- Dễ dàng tái sử dụng code: Code viết trong chế độ hàng loạt được lưu trữ trong tệp tin nên có thể dễ dàng tái sử dụng cho những lần sau.
- Hiệu quả cho xử lý dữ liệu lớn: Chế độ hàng loạt rất hiệu quả cho việc xử lý một lượng lớn dữ liệu vì nó không yêu cầu sự can thiệp của con người.
Nhược điểm của chế độ hàng loạt:
- Khó khăn trong việc gỡ lỗi: Do code được thực thi cùng một lúc, việc gỡ lỗi code trong chế độ hàng loạt có thể khó khăn hơn so với chế độ tương tác.
- Không thuận tiện cho việc thử nghiệm từng câu lệnh: Chế độ hàng loạt không phù hợp cho việc thử nghiệm từng câu lệnh một cách nhanh chóng và dễ dàng như chế độ tương tác.
Vai trò, chức năng của chương trình máy tính
Trong công nghệ máy tính thì chương trình máy tính được đánh giá có vai trò và chức năng cực kỳ quan trọng. Mỗi chương trình sẽ được viết theo một ngôn ngữ và một lập trình viên cụ thể. Các lập trình viên sẽ thực hiện việc làm này trong khi thực hiện lập trình. Chương trình cần phải phù hợp với máy tính khi sử dụng mới có thể đọc được dễ dàng. Vậy vai trò, chức năng của chương trình máy tính là gì?
Vai trò của chương trình máy tính
Chương trình máy tính sẽ thường được lưu dưới dạng các tập tin ngay trên ổ cứng của máy tính. Nhờ có chương trình máy tính mà máy tính sẽ được vận hành một cách linh hoạt, đơn giản và dễ dàng hơn theo quy luật cũng như trình tự nhất định.
Chức năng của chương trình máy tính
Chương trình máy tính bao gồm nhiều chức năng được phân loại rõ ràng. Trong đó chức năng ứng dụng và hệ thống lại là chức năng quan trọng nhất của chương trình máy tính.
- Chức năng hệ thống gồm: hệ điều hành. Các hệ điều hành này sẽ tương tác với phần cứng và phần mềm máy tính. Mục đích chính của chức năng hệ thống đó là cung cấp trường hoạt động hiệu quả, đơn giản và dễ dàng cho máy tính. Ngoài ra còn có chương trình nhúng, khởi động máy tính giúp người dùng có được giao diện ưng ý.
- Chức năng ứng dụng: đó là chương trình được ứng dụng để nhóm các phần chức năng phối hợp nhiệm vụ của máy tính và các hoạt động mang tới những lợi ích thiết thực nhất cho người sử dụng.
>>> Xem thêm: Đâu là những loại ngôn ngữ lập trình dễ học nhất?
Các chương trình máy tính phổ biến hiện nay
Hiện nay, với sự phát triển của khoa học máy tính có nhiều chương trình máy tính xuất hiện rất phổ biến. Các chương trình này được sử dụng với nhiều hình thức khác nhau. Trong số đó các chương trình thông dụng cụ thể như:
Hệ điều hành máy tính
Hệ điều hành máy tính chính là hiện thân của chương trình máy tính. Hệ điều hành dựa trên chức năng là chương trình trung gian, hoạt động phổ biến giữa người dùng và phần cứng có trong máy tính.
Chương trình khởi động
Đây cũng là một trong các chương trình máy tính phổ biến. Máy tính sẽ thực hiện lưu trữ với các chương trình đòi hỏi chương trình gốc được lưu lại trong bộ nhớ máy tính. Chương trình sẽ đọc và khởi động. Khi khởi động sẽ tiến hành xác định thông tin, khía cạnh cần thiết cho việc khởi động máy tính trên hệ thống.
Tất cả thông tin được thực hiện theo từng bước, từ tự động đăng ký đến xử lý các vấn đề điều khiển thiết bị máy tính. Sau đó là xử lý và đọc nội dung trong phần bộ nhớ của máy tính.
>>> Xem thêm: Ngôn ngữ lập trình là gì? 10 ngôn ngữ lập trình phổ biến dân IT phải biết
Chương trình nhúng
Chương trình nhúng là thiết bị phần cứng được nhúng firmware phục vụ hoạt động kiểm soát hoạt động máy tính. Chương trình nhúng này được dùng ứng dụng vào khi máy tính không có sự thay đổi. Hoặc dữ liệu chương trình cũng sẽ không bị mất đi nếu không may máy tính đang sử dụng bị tắt nguồn.
>>> Xem thêm: Có nên học ngành khoa học máy tính? Ngành này có dễ tìm việc lương cao không?
Chương trình Microcode
Đây chính là một chương trình máy tính được sử dụng phổ biến hiện nay giúp kiểm soát được các bộ phận tiến hành xử lý trung tâm và các phần cứng khác. Đối với mã Microcode sẽ thực hiện di chuyển phần dữ liệu thông qua thanh chức năng ghi lại bộ nhớ. Đồng thời, đo lường bằng đơn vị mang tính chất logic, đa dạng trong CPU.
Sự khác biệt giữa chương trình máy tính và phần mềm máy tính
Chương trình máy tính và phần mềm máy tính thường bị nhầm lẫn với nhau. Tuy vậy, hai khái niệm này có một số điểm khác biệt mà bạn cần lưu ý. Vậy điểm khác biệt đó là gì? Cùng tìm hiểu ngay trong phần tiếp theo đây của bài viết nhé:
Phần mềm máy tính là gì?
Phần mềm máy tính (Software), hay còn gọi đơn giản là phần mềm, là tập hợp các chương trình máy tính, dữ liệu và hướng dẫn được sử dụng để điều khiển hoạt động của máy tính. Phần mềm đóng vai trò quan trọng trong việc giúp máy tính thực hiện các tác vụ, từ những tác vụ đơn giản như xử lý văn bản đến những tác vụ phức tạp như tạo ra các ứng dụng hoặc trò chơi.
Phân biệt chương trình máy tính và phần mềm máy tính
Bạn có thể phân biệt chương trình máy tính và phần mềm máy tính dựa vào những đặc điểm như sau:
Đặc điểm | Chương trình máy tính | Phần mềm máy tính |
Định nghĩa | là tập hợp các hướng dẫn được viết bằng một ngôn ngữ lập trình, có thể được cài đặt trong phần mềm máy tính | Tập hợp các chương trình máy tính, dữ liệu và hướng dẫn được sử dụng để điều khiển hoạt động của máy tính |
Thành phần | Chỉ bao gồm các hướng dẫn được viết bằng một ngôn ngữ lập trình | Bao gồm cả chương trình máy tính và các thành phần khác như dữ liệu, giao diện người dùng,… |
Loại | Có thể là chương trình hệ điều hành, chương trình ứng dụng hoặc chương trình tiện ích | Có thể là phần mềm hệ điều hành hoặc phần mềm ứng dụng |
Mục đích | Thực hiện một nhiệm vụ cụ thể | Điều khiển hoạt động của máy tính hoặc thực hiện một nhiệm vụ cụ thể |
Ví dụ | Chương trình tính tổng hai số, chương trình giải phương trình bậc hai | Hệ điều hành Windows, trình duyệt web Chrome, ứng dụng Microsoft Word,… |
>>> Tìm hiểu thêm: Top 6 kỹ năng sử dụng máy tính căn bản cần có
Chương trình máy tính được lưu trữ ở đâu?
Chương trình máy tính được lưu trữ trong bộ nhớ của máy tính. Bộ nhớ máy tính là nơi lưu trữ các dữ liệu và chương trình máy tính cần thiết cho hoạt động của máy tính.
Có hai loại bộ nhớ máy tính chính đang được sử dụng để lưu trữ hiện nay, bao gồm:
- Bộ nhớ chính: Là bộ nhớ lưu trữ các chương trình máy tính đang được thực thi và các dữ liệu cần thiết cho các chương trình đó. Bộ nhớ chính được chia thành hai loại là RAM và ROM.
- Bộ nhớ phụ: Là bộ nhớ lưu trữ các chương trình máy tính không được thực thi ngay lập tức và các dữ liệu không cần thiết phải truy cập thường xuyên. Bộ nhớ phụ bao gồm các ổ đĩa cứng, ổ đĩa quang, ổ đĩa flash,…
Chương trình máy tính thường được lưu trữ trong bộ nhớ phụ, chẳng hạn như ổ đĩa cứng. Khi người dùng muốn chạy một chương trình máy tính, chương trình đó sẽ được tải từ bộ nhớ phụ vào bộ nhớ chính.
Trên đây là những thông tin về chương trình máy tính là gì. Hy vọng các bạn sẽ có thể nắm được những thông tin hữu ích cụ thể. Với một chương trình máy tính tốt sẽ đảm bảo máy tính hoạt động tốt hơn đáp ứng nhu cầu sử dụng của con người.
Để nắm bắt cơ hội tìm kiếm việc làm liên quan tới máy tính, công nghệ thông tin các bạn đừng bỏ lỡ cơ hội tìm việc trên TopCV. Tại đây các bạn có thể dễ dàng tìm kiếm công việc phù hợp với khả năng của bản thân. Những mẫu CV mới nhất được TopCV cập nhật sẽ giúp bạn làm mới bản thân và tạo được dấu ấn đặc biệt với nhà tuyển dụng.
Nguồn ảnh: Sưu tầm