Chỉ còn hơn một tháng nữa là đến Tết Nguyên đán Tân Sửu. Đây cũng là thời điểm nhu cầu tìm hiểu và những thắc mắc về lương thưởng của anh chị em nơi công sở xuất hiện nhiều nhất. Hãy cùng TopCV tìm hiểu một số thông tin về lương, thưởng Tết trong năm 2021 người lao động cần biết ngay trong bài viết dưới đây!
1. Những điểm mới về thưởng Tết 2021
Kể từ năm 2021, Bộ luật Lao động 2029 quy định, quy chế thưởng do người sử dụng lao động (NSDLĐ) quyết định và công bố công khai tại nơi làm việc sau khi tham khảo ý kiến của tổ chức đại diện người lao động (NLĐ) tại cơ sở đối với nơi có tổ chức đại diện NLĐ tại cơ sở theo nguyên tắc:
Thưởng là số tiền hoặc tài sản hoặc bằng các hình thức khác mà NSDLĐ thưởng cho NLĐ căn cứ vào kết quả sản xuất, kinh doanh, mức độ hoàn thành công việc của người lao động. Như vậy, đối với khoản thưởng Tết, NLĐ có thể được nhận tiền hoặc tài sản hoặc bằng các hình thức khác theo quy chế đã công bố của doanh nghiệp (DN).
Cũng như những năm trước đây, Luật lao động quy định thưởng Tết không phải là nghĩa vụ bắt buộc của doanh nghiệp trong mọi trường hợp. Khoản thưởng được đưa ra căn cứ theo kết quả sản xuất, kinh doanh, mức độ hoàn thành công việc của NLĐ, vì vậy
- Người lao động được thưởng tiền hoặc tài sản hoặc bằng các hình thức khác
- Doanh nghiệp không bắt buộc phải thưởng Tết cho NLĐ trong mọi trường hợp
- Những việc cần tránh để không mất tiền thưởng Tết
NLĐ sẽ được thưởng tết nếu có thỏa thuận trong hợp đồng lao động, theo quy chế nội bộ doanh nghiệp về thưởng Tết, thỏa ước lao động tập thể và phụ thuộc phần lớn vào doanh thu, lợi nhuận của DN và năng suất, hiệu quả công việc của NLĐ.
Sau một năm làm việc vất vả, ai cũng mong được nhận thưởng Tết; tuy nhiên, như đã nói ở trên, việc thưởng tết Âm lịch sẽ căn cứ vào kết quả sản xuất, kinh doanh, mức độ hoàn thành công việc của NLĐ. Vì vậy, để tránh mất tiền thưởng Tết, NLĐ cần đảm bảo mình làm việc tốt, không vi phạm pháp luật, quy định của công ty… nhằm tránh bị sa thải, bị đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động
trong thời gian gần hết năm, cụ thể:
Điều 125 Bộ luật Lao động 2019 quy định, xử lý kỷ luật sa thải được người sử dụng lao động áp dụng trong những trường hợp sau đây
- NLĐ có hành vi trộm cắp, tham ô, đánh bạc, cố ý gây thương tích, sử dụng ma túy tại nơi làm việc
- NLĐ có hành vi tiết lộ bí mật kinh doanh, bí mật công nghệ, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ của NSDLĐ, có hành vi gây thiệt hại nghiêm trọng hoặc đe dọa gây thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng về tài sản, lợi ích của NSDLĐ hoặc quấy rối tình dục tại nơi làm việc được quy định trong nội quy lao động;
- NLĐ bị xử lý kỷ luật kéo dài thời hạn nâng lương hoặc cách chức mà tái phạm trong thời gian chưa xóa kỷ luật.
- NLĐ tự ý bỏ việc 05 ngày cộng dồn trong thời hạn 30 ngày hoặc 20 ngày cộng dồn trong thời hạn 365 ngày tính từ ngày đầu tiên tự ý bỏ việc mà không có lý do chính đáng. Trường hợp được coi là có lý do chính đáng bao gồm thiên tai, hỏa hoạn, bản thân, thân nhân bị ốm có xác nhận của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền và trường hợp khác được quy định trong nội quy lao động.
- Điều 36 Bộ luật Lao động 2019 quy định các trường hợp NSDLĐ có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động với một số trường hợp sau:
NLĐ thường xuyên không hoàn thành công việc theo hợp đồng lao động được xác định theo tiêu chí đánh giá mức độ hoàn thành công việc trong quy chế của người sử dụng lao động. Quy chế đánh giá mức độ hoàn thành công việc do NSDLĐ ban hành nhưng phải tham khảo ý kiến tổ chức đại diện NLĐ tại cơ sở đối với nơi có tổ chức đại diện NLĐ tại cơ sở.
- NLĐ không có mặt tại nơi làm việc sau thời hạn quy định về trường hợp tạm hoãn thực hiện
hợp đồng. - NLĐ tự ý bỏ việc mà không có lý do chính đáng từ 05 ngày làm việc liên tục trở lên.
- NLĐ cung cấp không trung thực thông tin khi giao kết hợp đồng lao động làm ảnh hưởng đến
việc tuyển dụng người lao động
2. Những thay đổi về lương của người lao động trong năm 2021
NSDLĐ phải thông báo bảng lương cho NLĐ vào mỗi lần trả lương
Trong điều 95 của bộ luật quy định, NSDLĐ trả lương cho NLĐ căn cứ vào tiền lương đã thỏa thuận, năng suất lao động và chất lượng thực hiện công việc. Và trong mỗi kì trả lương, NSDLĐ phải thông báo bảng kê trả lương cho NLĐ, ghi rõ các nội dung sau đây:
- Tiền lương
- Tiền lương làm thêm giờ
- Tiền lương làm việc vào ban đêm
- Nội dung và số tiền bị khấu trừ (nếu có).
NSDLĐ phải chịu chi phí mở tài khoản cho NLĐ nếu trả lương qua ngân hàng
NSDLĐ và NLĐ thỏa thuận về hình thức trả lương theo thời gian, sản phẩm hoặc khoán và được quy định cụ thể trong hợp đồng. Lương được trả bằng tiền mặt hoặc trả qua tài khoản cá nhân của NLĐ được mở tại ngân hàng.
Trường hợp trả lương qua tài khoản cá nhân của NLĐ được mở tại ngân hàng thì NSDLĐ phải trả các loại phí liên quan đến việc mở tài khoản và chuyển tiền lương.
*Các loại phí liên quan đến việc mở, duy trì tài khoản do NSDLĐ và NLĐ thỏa thuận với nhau.
NLĐ có thể nghỉ việc không cần báo trước nếu bị trả lương chậm
NLĐ có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động mà không cần báo trước cho NSDLĐ nếu không được trả đủ lương hoặc trả lương đúng thời hạn.
Trong trường hợp NSDLĐ có lý do bất khả kháng không thể trả lương đúng hạn, NSDLĐ phải đền bù một khoản bằng tối thiểu số tiền lãi của tiền lương bị trả chậm.
Quy định về lãi suất đền bù do trả chậm lương cho NLĐ
Về nguyên tắc, NSDLĐ phải trả lương trực tiếp, đầy đủ, đúng hạn cho NLĐ. Trong trường hợp NSDLĐ có lý do bất khả kháng không thể trả lương đúng hạn thì không được trả chậm quá 30 ngày.
Nếu trả lương chậm từ 15 ngày trở lên, NSDLĐ phải đền bù cho NLĐ một khoản tối thiểu bằng số tiền lãi của tiền lương đã trả chậm.
*Số tiền đền bù sẽ được tính theo lãi suất trần huy động có kỳ hạn 1 tháng do Ngân hàng Nhà nước Việt Nam quy định. Trong trường hợp Ngân hàng Nhà nước Việt Nam không quy định, lãi suất sẽ được tính theo lãi suất huy động tiền gửi có kỳ hạn 1 tháng tại ngân hàng nơi NSDLĐ mở tài khoản trả lương cho NLĐ tại thời điểm công bố trả lương.
Tiền lương khi NLĐ phải tạm ngưng việc do sự cố về điện, nước, dịch bệnh,…
Trong trường hợp NLĐ phải ngừng việc do có sự cố về điện, nước hoặc do thiên tai, hỏa hoạn, dịch bệnh nguy hiểm, địch họa, di dời địa điểm hoạt động theo yêu cầu của cơ quan nhà nước hoặc vì lý do kinh tế, không phải do lỗi của NSDLĐ thì tiền lương trong thời gian ngừng việc sẽ được tính như sau:
- Trường hợp 1: Ngừng việc dưới 14 ngày, tiền lương ngừng việc được thỏa thuận không thấp hơn mức lương tối thiểu.
- Trường hợp 2: Thời gian ngừng việc trên 14 ngày, tiền lương do 2 bên thỏa thuận nhưng phải đảm bảo tiền lương ngừng việc trong 14 ngày đầu tiên không thấp hơn mức lương tối thiểu.
Thêm một số trường hợp NLĐ được nghỉ việc riêng và hưởng nguyên lương
Trong các trường hợp sau, NLĐ được nghỉ việc riêng mà vẫn được hưởng nguyên lương và phải thông báo với NSDLĐ, cụ thể như sau:
- Kết hôn: nghỉ 3 ngày
- Con đẻ, con nuôi kết hôn: nghỉ 1 ngày
- Cha/ mẹ đẻ, cha/ mẹ nuôi (của cả vợ hoặc chồng) qua đời: nghỉ 3 ngày
- Con đẻ/ nuôi qua đời : nghỉ 3 ngày
Như vậy, Bộ Luật Lao Động 2019 đã bổ sung thêm trường hợp cha nuôi, mẹ nuôi; cha nuôi, mẹ nuôi của vợ hoặc chồng qua đời thì NLĐ được nghỉ 3 ngày và hưởng nguyên lương. Đồng thời, quy định rõ hơn trường hợp “con đẻ”, “con nuôi”.
NLĐ được nghỉ 2 ngày dịp Quốc khánh 2/9 và hưởng nguyên lương
Kể từ năm 2021, trong dịp lễ Quốc Khánh, NLĐ sẽ được nghỉ 02 ngày và hưởng nguyên lương theo một trong hai phương án do Thủ tướng Chính phủ căn cứ quyết định theo tình hình thực tế, cụ thể như sau:
- Phương án 1: Nghỉ vào ngày 01/9 và ngày 02/9.
- Phương án 2: Nghỉ vào ngày 02/9 và ngày 03/9.
Như vậy, theo Bộ Luật Lao Động 2019, NLĐ sẽ có tổng cộng 11 ngày nghỉ lễ, tết vẫn được hưởng nguyên lương, gồm:
- Tết Dương lịch: 1 ngày
- Tết Âm lịch: 5 ngày
- Ngày Chiến thắng: 1 ngày
- Ngày Quốc tế lao động: 1 ngày
- Quốc khánh: 2 ngày
- Ngày Giỗ Tổ Hùng Vương: 1 ngày
>> Tham khảo: Infographic: Lịch nghỉ Tết Nguyên đán Tân Sửu và các ngày nghỉ lễ trong năm 2021
Giảm bớt 1 giờ làm việc hằng ngày và hưởng nguyên lương đối với lao động nữ
NLĐ nữ làm công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc công việc có ảnh hưởng xấu tới chức năng sinh sản và nuôi con khi mang tai và có thông báo cho NSDLĐ biết thì được chuyển sáng công việc nhẹ nhàng, an toàn hơn hoặc giảm bớt 1 giờ làm việc mà không cắt bị giảm tiền lương, quyền lợi cho đến khi hết thời gian nuôi con dưới 12 tháng tuổi.
Trong điều 137 cũng có quy định việc NSDLĐ không được yêu cầu NLĐ nữ đi công tác xa, làm thêm giờ, làm việc ban đêm nếu NLĐ nữ đang mang thai từ tháng thứ 6 trở lên và đang nuôi con dưới 12 tháng tuổi.
NSDLĐ cũng không được sa thải hay đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động với NLĐ nữ đang mang thai, đang nghỉ thai sản và đang nuôi con dưới 12 tháng tuổi. Trong trường hợp hợp đồng lao động hết hạn trong thời gian NLĐ nữ mang thai hoặc nuôi con dưới 12 tháng tuổi thì được ưu tiên giao kết hợp đồng lao động mới.
NSDLĐ không được ép NLĐ dùng lương mua hàng hóa, dịch vụ của mình/ đơn vị khác
NSDLĐ phải trả lương trực tiếp, đầy đủ, đúng hạn cho NLĐ. Trường hợp NLĐ không thể nhận lương trực tiếp thì NSDLĐ có thể trả lương cho người được NLĐ ủy quyền hợp pháp.
NSDLĐ không được:
- Hạn chế hoặc can thiệp vào quyền tự quyết chi tiêu lương của NLĐ
- Ép buộc NLĐ chi tiêu lương vào việc mua hàng hóa, sử dụng dịch vụ của NSDLĐ hoặc của đơn vị khác mà NSDLĐ chỉ định.
Tham khảo công cụ tính lương được cập nhật theo quy định mới nhất từ TopCV
3. Đi làm xuyên Tết, quyền lợi của người lao động như thế nào?
LÀM THÊM BAN NGÀY HƯỞNG TỐI THIỂU 400% LƯƠNG.
Điểm c, khoản 1, điều 97 cũng Luật Lao động quy định:
Người lao động làm thêm giờ vào ngày nghỉ lễ, ngày nghỉ có hưởng lương, được trả lương ít nhất bằng 300% chưa kể tiền lương ngày lễ, ngày nghỉ có hưởng lương.
Như vậy, nếu bạn quyết định chăm chỉ làm việc xuyên mùa Tết này thì bạn sẽ có quyền được hưởng ít nhất 400% tiền lương làm việc bình thường. Cũng là một khoản đáng kể đúng không nào?
TRỰC ĐÊM MÙA TẾT, NHẬN ÍT NHẤT 490% LƯƠNG
Theo điểm b, khoản 3 điều 97 cũng bộ luật này quy định:
Người lao động làm việc vào ban đêm thì được trả thêm ít nhất bằng 30% tiền lương của ngày làm việc bình thường; Người lao động làm thêm theo giờ vào ban đêm thì ngoài việc trả lương theo quy định còn được trả thêm 20% tiền lương tính theo đơn giá tiền lương hoặc tiền lương theo công việc làm ban ngày
Dễ hiểu hơn, chúng ta có công thức tính tiền lương làm thêm giờ dịp Lễ là
(300%A +30%A + 20%) x (300%A) = 390%A (A là tiền lương hưởng theo ngày quy định trong hợp đồng)
Như vậy, cộng với 100% lương gốc thì nếu bạn có ý định trực đêm dịp Tết Nguyên Đán này thì có quyền hưởng tối thiểu 490% mức lương ngày thường.
4. Phải làm gì khi thưởng Tết không như mong muốn? Thưởng Tết có phải tất cả?
Nếu bạn thất vọng tràn trề nhưng nhất quyết không nghỉ, chỉ nói xấu sếp thường xuyên và mất hết idea công việc?
Lựa chọn này không hề khôn ngoan nhưng khá phổ biến nơi công sở. Có một thực trạng rất nhiều người lao động đang làm việc trong tâm thế mòn mỏi, thiếu cảm hứng làm việc vì không hài lòng chuyện lương thưởng. Tuy nhiên, đây là biểu hiện của một nhân viên thiếu chuyên nghiệp, hệ quả là kết quả công việc mơ hồ, bản thân thì không hiểu rõ giá trị của mình.
Nếu rơi vào trường hợp này, bạn cần biết đòi hỏi phúc lợi, tự tin vào năng lực của bản thân. Nếu cứ tiếp tục tình trạng này, bạn sẽ mãi tiến thoái lưỡng nan cho cả doanh nghiệp lẫn bản. Kết quả rõ ràng là thưởng không cao, thưởng không cao lại không chịu làm việc. Vòng luẩn quẩn này sẽ khó chấm dứt.
Nếu bạn đã và đang rơi vào hoàn cảnh này, tốt nhất hãy dành thời gian để định vị bản thân. Đây có đúng là công việc bạn yêu thích? Bạn có đang hoạt động đúng sở trường? Năng lực đã được phát huy hết chưa? Nếu còn đắn đo và thiếu tự tin để lên tiếng, đừng ngại tham khảo ý kiến từ đồng nghiệp. Tất nhiên là hãy hạn chế tối đa nhắc tới vấn đề con số nhạy cảm nhé!
Kiến nghị lên trên, mong sếp “động phong bao”
Muốn được tôn trọng, bạn cần phải biết lên tiếng. Nếu cảm thấy lương thưởng chưa hợp lý, hãy kiến nghị lên cấp trên. Nếu cảm thấy không đủ tự tin, hãy tìm kiếm sự ủng hộ từ các đồng nghiệp.
“Chào công ty, em đi tìm việc mới!”
Đây cũng là lựa chọn của rất nhiều nhân viên trong trường hợp công ty không có phúc lợi mong muốn. Hiển nhiên nhu cầu được coi trọng là điều ai cũng có, và người lao động thông minh luôn cần hiểu giá trị của mình để tìm công việc phù hợp. Tuy nhiên quyết định chuyển việc chưa bao giờ là dễ dàng.
Hãy xác định rõ ngoài lương thưởng có những yếu tố khác quyết định chất lượng công việc của bạn. Hãy biết cân nhắc và đưa ra sự lựa chọn hợp lý.
>> Xem thêm: Chuyển việc cuối năm: Cơ hội hay rủi ro?
Nếu đang có ý định chuyển việc, hãy thường xuyên cập nhật CV và đừng bỏ qua những cơ hội việc làm hấp dẫn từ các doanh nghiệp uy tín hàng đầu hiện nay tại: https://www.topcv.vn/viec-lam
Chi tiêu thông minh, không xiêu lòng vì chuyện nhỏ
Thực tế nếu biết cách chi tiêu, các bạn vẫn có thể có một cái Tết “ấm no” với một khoản lương thưởng vừa phải. Thưởng Tết có thể là một nhu cầu cần thiết từ người lao động nhưng xu hướng hiện đại cho thấy, người lao động đang dần chuyển từ tìm kiếm một công ty trả cho mình tài khoản nhiều số không sang một doanh nghiệp có môi trường làm việc chuyên nghiệp, văn hoá doanh nghiệp tốt cùng cơ hội phát triển dài hơi trong tương lai.
Nhiều bạn trẻ chia sẻ sẵn sàng từ bỏ công việc có lương thưởng cao để tìm một môi trường văn minh để phát triển kĩ năng.
Thưởng Tết có phải là tất cả
Bất kể người lao động nào cũng đi làm với mong muốn được trân trọng giá trị và đền đáp xứng đáng sau một năm làm việc vất vả. Thể hiện cụ thể chính là qua mức lương thưởng được nhận.
Tuy nhiên, có một sự thật rằng tiền không phải là phúc lợi duy nhất mà người lao động có thể nhận được từ doanh nghiệp. Đã có trường hợp nhân viên nhận thưởng ngàn đô những vẫn quyết định từ bỏ công việc chỉ sau 1 năm thử sức.
Như đã đề cập ở trên, người lao động có xu hướng quan tâm tới văn hoá doanh nghiệp, cơ hội phát triển chuyên môn, thăng tiến trong sự nghiệp không đơn thuần là một mức lương “khủng”.
Nếu bạn đã tích luỹ cho bản thân đủ kỹ năng và kiến thức, hãy luôn tự tin bạn sẽ được đền đáp xứng đáng. Chất lượng công việc là một quá trình cần thời gian để đánh giá, không phải qua một vài tin nhắn ngân hàng. Thưởng Tết tuy quan trọng và ý nghĩa, nhưng đừng để nó quyết định giá trị công việc của bạn.
5. Hỏi – đáp về thưởng Tết 2021
- Khoản thu nhập từ thưởng Tết có phải đóng bảo hiểm xã hội?
Theo Khoản 2 Điều 2 Thông tư 111/2013/TT-BTC quy định thu nhập của người lao động từ tiền lương, tiền công là khoản thu nhập chịu thuế thu nhập cá nhân. Trong đó bao gồm các khoản thưởng bằng tiền hoặc không bằng tiền dưới mọi hình thức.
Do đó: Khoản thu nhập của người lao động từ thưởng Tết là khoản thu nhập chịu thuế thu nhập cá nhân.
- Khoản thưởng Tết cho người lao động có được tính chi phí được trừ của doanh nghiệp?
Tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc được thực hiện theo quy định tại Điều 89 Luật Bảo hiểm xã hội 2014, Điều 17 Nghị định 115/2015/NĐ-CP và Điều 30 Thông tư 59/2015/TT-BLĐTBXH. Theo đó:
– Tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc của người lao động là mức lương, phụ cấp lương và các khoản bổ sung khác.
– Tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc không bao gồm các khoản chế độ và phúc lợi khác, như tiền thưởng theo quy định tại Điều 103 Bộ luật lao động, tiền thưởng sáng kiến; tiền ăn giữa ca; các khoản hỗ trợ xăng xe, điện thoại, đi lại, tiền nhà ở, tiền giữ trẻ, nuôi con nhỏ; hỗ trợ khi người lao động có thân nhân bị chết, người lao động có người thân kết hôn, sinh nhật của người lao động, trợ cấp cho người lao động gặp hoàn cảnh khó khăn khi bị tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp và các khoản hỗ trợ, trợ cấp khác.
Do đó: Tiền thưởng Tết của người lao động làm việc tại doanh nghiệp không được tính làm căn cứ để tính đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc.
- Khoản thu nhập từ thưởng Tết có phải đóng thuế thu nhập cá nhân?
Theo quy định tại Khoản 2 Điều 3 Thông tư 25/2018/TT-BTC thì khoản tiền thưởng Tết cho cho người lao động nếu đã được ghi cụ thể Điều kiện được hưởng và mức được hưởng tại một trong các hồ sơ sau đây thì được tính vào chi phí được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế thu nhập doanh nghiệp:
– Hợp đồng lao động;
– Thoả ước lao động tập thể;
– Quy chế tài chính của Công ty, Tổng công ty, Tập đoàn;
– Quy chế thưởng do Chủ tịch Hội đồng quản trị, Tổng giám đốc, Giám đốc quy định theo quy chế tài chính của Công ty, Tổng công ty.
Lương thưởng Tết luôn là câu chuyện muôn thuở nhưng cũng hết sức tế nhị được đưa ra mỗi dịp Tết đến xuân về. Giải pháp đưa ra chính là doanh nghiệp cần biết chăm lo đầy đủ cho nhân viên, bên cạnh đó, nhân viên cũng cần hiểu được giá trị của bản thân và có những cống hiến xứng đáng. Những thông tin về thưởng Tết, lương năm 2021 được TopCV tổng hợp trên đây hy vọng mang tới cho các bạn ứng viên, người lao động một cái nhìn toàn diện và chính xác nhất để đảm bảo quyền lợi cũng như có những hành động đúng đắn với công việc.