Có thể nói, sau dịch Covid-19, nhu cầu lao động của nhiều ngành nghề bị giảm sút khá nhiều so ảnh hưởng của nền kinh tế. Thế nhưng rõ ràng ràng nhu cầu ngành nhân lực ngành IT vẫn luôn rất cao, thậm chí rơi vào tình trạng “cung không đủ cầu”. Bài viết dưới đây, BlogTopCV mời bạn cùng tìm hiểu những thông tin cập nhật nhất về nhu cầu nhân lực ngành IT Việt Nam. Tin rằng sẽ có rất nhiều thông tin thú vị, khiến bạn ngạc nhiên đấy.
Cơ hội và thách thức với nghề IT ở nước ta
Thời kỳ hội nhập mang đến cho ngành IT rất nhiều cơ hội nghề nghiệp nhưng cũng đi kèm vô vàn những thách thức mà người làm IT phải đối mặt. Mời bạn cùng tìm hiểu chi tiết ngay bây giờ.
Cơ hội
Kinh tế Việt Nam đang “thích ứng” với giai đoạn “bình thường mới”: Kết quả khảo sát chỉ ra rằng, có tới khoảng 63,2% doanh nghiệp công nghệ tin tưởng việc kinh tế Việt Nam thích ứng trong giai đoạn bình thường mới là cơ hội lớn để phát triển trong tương lai.
Làn sóng dịch chuyển của các tập đoàn công nghệ lớn từ Trung Quốc sang khu vực Đông Nam Á: Căng thẳng chiến tranh thương mại – công nghệ giữa Mỹ và Trung Quốc đã khiến Việt Nam nổi lên như một điểm đến đầy tiềm năng trong khu vực ASEAN.
Từ khi dịch Covid-19 diễn ra, các nhà đầu tư nước ngoài thay vì chủ yếu đầu tư vào Việt Nam trong các lĩnh vực công nghiệp chế biến – chế tạo, bất động sản, bán buôn, bán lẻ… thì nay xu hướng đó đã dịch chuyển sang các lĩnh vực Công nghệ thông tin, công nghệ cao; Thiết bị điện tử, phụ kiện; Logistics, thương mại điện tử…
Covid-19 đẩy nhanh công tác chuyển đổi số trên cả nước: Các sản phẩm công nghệ nổi lên trở thành một trong những phương thức quan trọng trong việc truy vết các ca bệnh covid, khắc phục các hạn chế khi không offline được như phần mềm họp trực tuyến, phần mềm học trực tuyến, thanh toán online,…
Ngân hàng nhà nước đã trình lên Chính phủ cho phép thí điểm Mobile Money để thúc đẩy chuyển đổi số quốc gia. Hơn nữa, hành vi người tiêu dùng đang dần thay đổi theo hướng chi tiêu thanh toán không dùng tiền mặt tạo “cơ hội vàng” cho lĩnh vực kinh doanh trực tuyến nở rộ, trở thành mảnh đất màu mỡ cho các doanh nghiệp IT Việt Nam.
Quốc hội chính thức phê chuẩn Hiệp định thương mại tự do EVFTA: Cam kết không đánh thuế nhập khẩu đối với giao dịch điện tử giữa Việt Nam và EU sẽ làm tăng các dự án hạ tầng phục vụ cho sự phát triển thương mại điện tử, giúp hàng hóa Việt Nam thâm nhập thị trường EU và ngược lại.
Thử nghiệm mạng 5G thành công, thị trường viễn thông “nóng” trở lại: Thị trường viễn thông sẽ chứng kiến những cuộc đua của các nhà mạng trong việc nghiên cứu và triển khai các sản phẩm, dịch vụ 5G để chứng minh trình độ khoa học công nghệ của doanh nghiệp, đặc biệt khi dịch vụ 5G được thương mại hóa vào cuối năm 2020.
Ngoài ra, xu hướng khởi nghiệp sáng tạo trong lĩnh vực công nghệ ở Việt Nam ngày càng mạnh mẽ, nhiều doanh nghiệp truyền thống trong các lĩnh vực du lịch, nông nghiệp, bất động sản cũng đang chuyển mình sang các lĩnh vực liên quan đến chuyển đổi số và thương mại điện tử.
Thách thức
Song song với các cơ hội, thách thức luôn đi kèm, nếu tận dụng được các thách thức, cũng có thể xem chúng như “động lực” giúp nâng cao năng lực phát triển và cạnh tranh của ngành IT trong nước:
Thiếu điều kiện nghiên cứu phát triển sản phẩm công nghệ: Các công ty trong nước phần lớn chưa đề cao, cũng như chưa có nguồn vốn lớn để đầu tư nghiên cứu phát triển sản phẩm công nghệ.
Thiếu hụt nguồn nhân lực IT chất lượng cao: Có một thực trạng là tỷ lệ IT không có việc làm vẫn cao, trong khi các doanh nghiệp vẫn khó khăn khi tuyển dụng, cơ hội nghề nghiệp cho các IT nhiều vô số với mức lương cao, chế độ ưu đãi nhiều hơn hầu hết các lĩnh vực khác. Nguyên nhân là do có nhân lực IT, nhưng nhân lực đấy chưa đáp ứng được chất lượng và chuyên môn sâu về công nghệ.
Thị trường tiêu thụ rối loạn do chưa ổn định chuỗi cung ứng toàn cầu trong thời kỳ Covid: Qua đây các doanh nghiệp cũng rút ra được bài học lớn, nâng cao tầm quan trọng của việc quản trị rủi ro, đa dạng hóa, dự trù các nguồn cung/ cầu để tránh bài toán bỏ trứng vào hết một giỏ.
Thiếu chính sách, thể chế, quy định pháp luật hỗ trợ của Nhà nước: Năng lực tài chính doanh nghiệp yếu cùng với các khó khăn trong việc tiếp cận vốn, thiếu hụt vốn đầu tư do cơ chế chính sách chưa phù hợp đã tạo thành rào cản phát triển công nghệ.
>> Xem thêm: Nhân viên IT là gì? Những thông tin cần biết để trở thành nhân viên IT
Nhu cầu nhân lực ngành IT Việt Nam có thực sự “cung không đủ cầu”?
Công nghệ thông tin (CNTT) vẫn luôn được xem là ngành học HOT nhất hiện nay. Thậm chí, đại dịch Covid-19 và quá trình chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ là những chất xúc tác để ngày càng nhiều doanh nghiệp, tổ chức nhận ra tầm quan trọng của CNTT trong hoạt động hàng ngày. Nhu cầu nhân lực ngành IT Việt Nam thực sự đang tăng chóng mặt.
Ông Nguyễn Mạnh Dũng (Shark Dũng), Nhà sáng lập Quỹ đầu tư Do Ventures nhận định trong 2 năm Covid-19 diễn ra, các doanh nghiệp phải đáp ứng nhu cầu mới của người tiêu dùng và phải triển khai việc sử dụng nhiều nhân sự để phát triển nền tảng.
Ông cho biết: “Cho dù doanh nghiệp trong lĩnh CNTT, trong lĩnh vực mới hoặc với bất kỳ lĩnh vực nào, chúng ta cũng cần nhân sự trong lĩnh vực CNTT, ít nhất phải hiểu để vận hành và xử lý thông tin. Những công ty tôi đầu tư đều có nhu cầu tuyển dụng nhân sự CNTT. Ở góc độ cá nhân, tôi nghĩ xu thế đó còn tiếp diễn một thời gian dài nữa.”
Báo cáo năm 2021 của TopDev khẳng định, trong 5 năm trở lại đây, nhu cầu nhân lực ngành IT Việt Nam không ngừng tăng cao. Dựa trên báo cáo thị trường IT năm ngoái của TopDev và tốc độ tăng trưởng số lượng lập trình viên tại Việt Nam, năm 2021 Việt Nam cần 450.000 nhân lực CNTT. Tuy nhiên, tổng số lập trình viên hiện tại ở Việt Nam (tính đến quý 1/2021) là 430.000, có nghĩa là 20.000 vị trí lập trình viên sẽ không được lấp đầy trong tương lai gần. Sự thiếu hụt này xuất phát từ sự chênh lệch giữa trình độ của lập trình viên và các yêu cầu của doanh nghiệp. Cụ thể, hiện nay chỉ có khoảng 16.500 sinh viên (chiếm gần 30%) trong tổng số 55.000 sinh viên chuyên ngành CNTT đáp ứng được những kỹ năng và yêu cầu của doanh nghiệp cần.
Có tới hơn 40% các doanh nghiệp CNTT thừa nhận họ đang rất khó khăn để tìm kiếm nhân sự cho các mảng quan trọng như quản lý, giám sát và kiến trúc hệ thống dù mức thu nhập cho những nhân sự dạng này vào khoảng 1.300 USD cho đến hơn 2.200 USD/tháng, cao hơn mặt bằng chung của các ngành khác khá nhiều.
Bên cạnh đó, lĩnh vực tiếp theo được nhiều kỹ sư CNTT tại Việt Nam quan tâm là fintech/payment (thanh toán điện tử) và xếp thứ 3 là thương mại điện tử/bán lẻ. Đặc biệt, crypto/ blockchain đang là xu thế mới nổi trong thời gian gần đây và mang đến cơ hội nghề nghiệp rất lớn trong lĩnh vực này.
>>> Có thể bạn quan tâm: Chức năng và nhiệm vụ của bộ phận IT là gì trong doanh nghiệp?
Bằng cấp có phải yếu tố quan trọng nhất đối với sinh viên IT?
Đứng trước cơ hội nghề nghiệp rất lớn như vậy, nhiều bạn trẻ còn e dè về trình độ, bằng cấp. Nhưng liệu bằng cấp có phải là vấn đề lớn đối với nhân sự ngành IT hay không?
Trên thực tế, bằng cấp không phải là yếu tố quan trọng nhất, không ảnh hưởng nhiều đến quyết định nhận một nhân viên IT của nhà tuyển dụng. Đối với ngành IT bằng cấp sẽ xếp sau kinh nghiệm vì quan trọng nhất đối với một nhân viên IT đó là bạn làm được gì, bạn có kinh nghiệm ra sao. Thực tế là nhiều doanh nghiệp còn chủ động tìm đến các trường đại học để xây dựng các chương trình thực tập, bởi vì sinh ra ra trường bị thiếu nhất đó là thiếu kinh nghiệm, thiếu tính chủ động. Vì vậy các bạn sinh viên phải học và cập nhật kiến thức liên tục nhưng cũng cần lưu ý bắt tay vào thực hành luôn để có cơ hội được các doanh nghiệp để ý. Đồng thời, nếu không có kinh nghiệm thì cần bù sót bằng thái độ.
Theo ông Đặng Thái Sơn, Giám đốc Marketing của Appota, sự phát triển của ngành IT cũng như sự biến động của thị trường luôn đòi hỏi các bạn lập trình viên phải học hỏi liên tục, phát triển các kỹ năng toàn diện cũng như khả năng thích ứng nhanh với mọi biến đổi. “Những doanh nghiệp công nghệ như Appota luôn chào đón và mở ra nhiều cơ hội cho các bạn trẻ theo đuổi lĩnh vực IT, tuy nhiên chính các bạn mới là những người tự tạo ra con đường cho mình”, ông Sơn nhấn mạnh.
Các lĩnh vực công nghệ thông tin có nhu cầu tuyển dụng cao nhất
Với thực trạng khan hiếm ngành nhân lực IT như thế, tuy nhiên điều đó không có nghĩa là cứ hễ sinh viên CNTT ra trường là sẽ có việc. Bởi lẽ chất lượng ứng viên cũng là điều mà các nhà tuyển dụng rất quan tâm. Không đáp ứng được các yêu cầu chuyên môn khiến các nhà tuyển dụng dù rất “khát” nhân lực nhưng vẫn không thể tuyển dụng chính là nguyên nhân dẫn đến tình trạng “vừa thừa vừa thiếu” nhân lực trong lĩnh vực này. Dưới đây là tổng hợp những ngành IT rất hot và có như cầu nhân sự rất lớn, cho bạn tham khảo:
- Lĩnh vực phát triển APP di động: Nhân viên IT thuộc lĩnh vực này có thể tạo ra các ứng dụng di động, các app trên điện thoại tương tự như Zalo, Facebook… Hiện nay, phát triển ứng dụng di động được thực hiện trên những nền tảng phổ biến như IOS, Android, Windows Phone.
- Lĩnh vực phát triển web (Web Developer): Nhân viên IT còn có thể là những người phát triển web hay còn được biết đến với cái tên phổ biến hơn là Web Developer. Họ là những lập trình viên công nghệ thông tin (CNTT) tham gia vào việc tạo và phát triển ứng dụng World Wide Web (www). Có 2 loại website là web động và web tĩnh nhưng lập trình viên chỉ tạo web động. Web động còn bao gồm cả các web ứng dụng. Một ngôn ngữ trình duyệt web phổ biến là PHP. Web Developer sẽ sử dụng ngôn ngữ kịch bản lệnh PHP (Hypertext Pre) để viết các ứng dụng web từ máy chủ.
- Lĩnh vực lập trình nhúng: Những chiếc ô tô, máy bay… hiện đại ngày nay có rất nhiều chip để xử lý các lệnh trong quá trình vận hành. Người lập trình các con chip này chính là các lập trình viên nhúng. Và mỗi bộ phận này chính là một hệ thống nhúng.
- Lĩnh vực phát triển game: Lĩnh vực phát triển game luôn trong tình trạng “thừa cầu thiếu cung” vì vậy nếu bạn đam mê lĩnh vực này đừng ngần ngại ứng tuyển vào các vị trí nhân viên phát triển game của các công ty phát hành game
- Lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI): Facebook có thể nhận diện hình ảnh, google nhận diện giọng nói, SoftBank chế tạo robot Pepper làm lễ tân… tất cả đều là sản phẩm của trí tuệ nhân tạo. Trong thời đại công nghệ phát triển như hiện nay thì AI thực sự là công việc hấp dẫn với nhu cầu nhân lực lớn.
- Bảo mật thông tin: nhân viên IT hoạt động trong lĩnh vực bảo mật thông tin cũng là một vị trí mà công ty nào cũng cần. Một kỹ sư IT trong lĩnh vực bảo mật, đặc biệt là điện toán đám mây sẽ là nghề có cơ hội việc làm rất cao.
- Kết hợp với các ngành nghề khác: Nhân viên IT còn đảm bảo cho hệ thống cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin của các công ty ngoài ngành CNTT vận hành trơn tru. Công việc có thể bao gồm cả việc cài đặt hệ thống mạng, đảm bảo các phần cứng như máy móc, bàn phím, màn hình… hoạt động hiệu quả, sửa chữa khi cần thiết. Bên cạnh đó, nhân viên IT còn có thể hoạt động trong mọi ngành như y tế, giáo dục, giải trí.
>>> Tham khảo: Công nghệ thông tin thi khối nào? Trọn bộ cẩm nang hướng nghiệp cho sinh viên CNTT
Kết luận
Trên đây là những tổng hợp, chia sẻ về bức tranh toàn cảnh về nhu cầu nhân lực ngành IT Việt Nam. Rõ ràng đi cùng với sự phát triển như vũ bão của công nghệ thông tin thì ngành IT vẫn luôn cần một lực lượng lao động rất lớn. Nhưng để phát triển đúng hướng và đáp ứng tốt nhu cầu của thị trường thì bạn cần nắm vững những thông tin mà chúng tôi cập nhật trên đây nhé. Để tìm việc làm IT, hãy truy cập TopCV. Chúc bạn sẽ có sự phát triển nghề nghiệp đúng như kỳ vọng.